تعمیر دستگاه آندوسکوپی
آندوسکوپی روشی در پزشکی برای یافتن علل بیماری‌ها و درمان آن‌ها است. پزشک با یک لوله انعطاف‌پذیر و باریک که به دوربین مجهز است، فضای داخلی اندام‌ها را جستجو می‌کند. در این روش با برش‌های بسیار کوچک بر روی سطح بدن یا از طریق دهان، آندوسکوپ مستقیم وارد اندام می‌شود و با توجه به قسمتی که باید مورد بررسی قرار بگیرد و نوع عمل، آندوسکوپی توسط پزشک یا جراح انجام می‌شود. ممکن است بیمار در حین عمل، کاملاً هوشیار یا بی‌هوش باشد.
کاربرد دستگاه آندوسکوپی
از کاربردهای دستگاه آندوسکوپی می‌توان به تشخیص بیماری، جستجوی تومور، نمونه‌برداری برای تعیین نوع سرطان، برداشت قسمتی از بافت به‌منظور آزمایش و درمان بیماری‌های داخلی مانند زخم معده یا برداشتن سنگ صفرا، اشاره کرد. ابزارهای آندوسکوپی نه‌تنها کلید موفقیت در پزشکی هستند، بلکه برای بهبود بیمار نیز بسیار کاربرد دارند. از مزیت‌های استفاده از این دستگاه می‌توان به حداقل اسکار، بستری کوتاه مدت در بیمارستان، احتمال عفونت کمتر و البته خستگی و فشار کمتر برای پزشک اشاره کرد. با آندوسکوپی از طریق دهان، هیچ‌گونه ناراحتی را احساس نخواهید کرد. با کمی آرام‌بخش به خواب نسبتاً عمیقی می‌روید و عمل انجام می‌شود؛ پس از به هوش آمدن فقط شاید کمی گلو درد داشته باشید.
انواع دستگاه آندوسکوپی
ابزارهای آندوسکوپی متنوعی وجود دارد که متخصصان برای انجام اقدامات موفقیت‌آمیز، از جراحی‌های آرتروسکوپی و لاپاراسکوپی گرفته تا کولونوسکوپی و بسیاری دیگر از جراحی‌ها، از آن‌ها استفاده می‌کنند. این دستگاه‌ها، پزشکان و تکنسین‌ها را قادر می‌سازد تا نمونه‌های بافت را از بدن جدا کرده و آزمایشات لازم را بر روی آن‌ها انجام دهند. لیست‌های طولانی از دستگاه‌های آندوسکوپی وجود دارد که هر یک هدف خاصی را دنبال می‌کنند. دستگاه‌های آندوسکوپ، انعطاف‌پذیر و نرم یا انعطاف‌ناپذیر و سخت هستند.
- آندوسکوپ سخت
آندوسکوپ سخت، عمدتاً برای ارزیابی ساختارهای غیر لوله‌ای، مانند حفره بدن یا فضای مفصل استفاده می‌شود. این دستگاه شامل لنزهای شیشه‌ای، فیبر نوری و لوله ضخیم است.
- آندوسکوپ نرم
به دلیل اینکه قطر لوله این دستگاه از 1 تا 14 میلی‌متر و باریک است، برای آندوسکوپی دستگاه گوارش بسیار مناسب است. طول آن نیز می‌تواند از 55 تا 170 سانتی‌متر باشد.
موارد استفاده از دستگاه آندوسکوپی
بیماری‌های دستگاه گوارش
- مری، معده و اثنی عشر (گوستروودودنوسکوپی)
- روده کوچک (اینتروسکوپی)
- روده بزرگ (کولونوسکوپی، سیگموئیدوسکوپی)
- مجرای صفراوی (کلانژیوگرافی)
- رکتوم (رکتوسکوپی)
- مقعد (آنوسکوپی)
بیماری‌های دستگاه تنفسی
- بینی (رینوسکوپی)
- دستگاه تنفسی فوقانی (لارنگوسکوپی)
- دستگاه تنفسی تحتانی (برونکوسکوپی)
- گوش (اتوسکوپی)
بیماری‌های دستگاه تولید مثل
- دستگاه ادراری (سیستوسکوپی)
- سیستم تولید مثل زنان (ژینوسکوپی)
- دهانه رحم (کولپوسکوپی)
- رحم (هیستروسکوپی)
- لوله‌های فالوپ (فالوپوسکوپی)
- آمنیون (آمنیوسکوپی)
- جنین (فتوسکوپی)
بیماری‌های شکم
- حفره شکمی یا لگنی (لاپاراسکوپی)
- اندام‌های قفسه سینه (توراکوسکوپی و مدیاستینوسکوپی)
- فضای داخلی مفصل (آرتروسکوپی)
علائمی که ممکن است نیاز به آندوسکوپی داشته باشید
- درد مداوم قسمت فوقانی شکم
- استفراغ
- حالت تهوع
- مشکل در بلعیدن
- خون‌ریزی
اگر هر یک از این موارد را به مدت طولانی و با شدت بالا تحمل می‌کنید، باید به پزشک مراجعه کرده و اقدامات لازم را انجام دهید. برای انجام آندوسکوپی باید ناشتا باشید؛ هم ازنظر مایعات و هم ازنظر مواد غذایی. در صورت حساسیت نسبت به داروهای خاص، باید پزشک را در جریان قرار دهید.
قطعات تشکیل دهنده دستگاه آندوسکوپی
آندوسکوپ استاندارد از پنج قسمت اصلی تشکیل شده است:
- یک لوله انعطاف‌پذیر نازک و بلند
- یک یا چند لنز آندوسکوپی: عملکرد لنز به این‌گونه است که تصاویر را به پزشک منتقل می‌کند.
- سیستم انتقال نور: از آنجایی که داخل بدن کاملاً تاریک است، باید از یک منبع نور برای روشن کردن استفاده کرد. البته این منبع، بیرون از بدن بیمار قرار دارد و نور از طریق سیستم فیبر نوری به داخل بدن هدایت می‌شود.
- چشمی: در واقع چشمی، یک دوربین است که تصاویر را به صفحه مانیتور منتقل می‌کند تا تصاویر ضبط شوند.
- سیستم کنترل: این قسمت در دستان پزشک قرار دارد، این پزشک است که حرکت لوله آندوسکوپ، میزان ورود آن به بدن و چرخش دوربین را کنترل می‌کند.
- همچنین دستگاه آندوسکوپی دارای قطعات جانبی است:
- لوله کانکتور: در این لوله، سه فیبر نوری، فیبر تصویر و لوله آب و هوا عبور می‌کنند. لوله آب و هوا یکی از قطعات جانبی محسوب می‌شود که از این قطعه برای حمل آب و هوا و شستن لنز آندوسکوپی استفاده می‌شود تا دید واضحی ایجاد شود.
- کانال عملیاتی: این کانال نیز برای انتقال لوازم جانبی مختلف به انتهای دستگاه برای اهداف جراحی استفاده می‌شود.
از دیگر قطعات جانبی که در حین آندوسکوپی ممکن است به آن‌ها نیاز شود می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پنس بیوپسی
- آستین تروکار
- قیچی و برش بافت
- برس شستشو
- مجموعه لوله‌های ورودی و خروجی
- استاپلر یا منگنه جراحی
- سیستم بخیه
نحوه عملکرد دستگاه آندوسکوپی
عملکرد دستگاه آندوسکوپی به این صورت است که در یک لوله پلاستیکی چند رشته فیبر نوری وجود دارد، در انتهای لوله نیز یک عدسی وجود دارد که این امکان را به پزشک می‌دهد تا بخش‌های مختلف داخلی بدن را مشاهده کند. پس از ورود این لوله به بدن، تصاویر از طریق فیبر نوری به عدسی و سپس بر روی مانیتور منتقل می‌شود تا پزشک بتواند بر روی صفحه، تصاویر را بهتر ببیند. در قسمت خارجی لوله، یک منبع نوری نیز وجود دارد که فضای داخلی را کاملاً روشن می‌کند.
اصول نگهداری از دستگاه آندوسکوپی
آندوسکوپ باید پس از هر معاینه، تمیز شود. تمیزکاری دقیق و به‌موقع برای عملکرد صحیح آندوسکوپ، به حداقل رساندن تعمیرات دستگاه آندوسکوپی و به‌حداکثر رساندن طول عمر تجهیزات، ضروری است. اگر قرار است چندین بیمار معاینه شوند باید از یک پروتکل دقیق برای نظافت این دستگاه استفاده کرد. بعد از آخرین بیمار، قبل از اینکه آندوسکوپ را در جای خود در قفسه قرار دهید، آن را ضدعفونی و کاملاً استریل کنید. پس از استفاده از آندوسکوپ بر روی بیمار، ممکن است عامل عفونی قابل انتقال باشد؛ بنابراین تمیز کردن و ضدعفونی کامل آن الزامی است.
ابتدا باید آلودگی‌های قابل مشاهده مانند خون و مواد پروتئینی دستگاه را جدا کنید. این کار معمولاً با استفاده از آب، شوینده و محصولات آنزیمی یا دترجنت انجام می‌شود. تمیزکاری فیزیکی و دستی دقیق، باید همیشه مقدم بر روش‌های ضدعفونی کننده باشد. با استفاده از یک برس، لوله‌های داخلی را با پاک کننده‌ها کاملاً تمیز کرده و سپس دستگاه را در یک ماده ضدعفونی کننده آنزیم‌دار به مدت 10 تا 15 دقیقه غوطه‌ور کنید. مدت زمان غوطه‌ور بودن، تا حدودی به غلظت محلول ضدعفونی کننده بستگی دارد.
در نهایت با استفاده از آب استریل، باید دستگاه را آبکشی کرده و با فشار هوا، آن را خشک کنید. ضدعفونی با استفاده از محلول گلوتارآلدئید نیز بسیار مؤثر است. گلوتارآلدئید یک استریل‌کننده سرد است که برای تمیز کردن تجهیزات حساس به گرما مانند آندوسکوپ، استفاده می‌شود. آندوسکوپ‌های مورد استفاده برای سیستم تنفسی و ادراری باید کاملاً استریل شوند. آندوسکوپ‌ها باید آزادانه در یک کابینت با درب بسته و تهویه مناسب، آویزان شوند تا از آسیب دیدن آن‌ها جلوگیری شود. از نگهداری آندوسکوپ‌ها بر روی یکدیگر خودداری کنید.
مشکلات رایج در دستگاه آندوسکوپی
دستگاه آندوسکوپی خراب چیزی فراتر از خرابی تجهیزات دیگر است. این موضوع می‌تواند هم درمان بیماران را به تأخیر بیاندازد و هم هزینه زیادی را برای بیمارستان به دنبال داشته باشد. با انجام برخی اقدامات احتیاطی در زمینه حمل‌ونقل و نگهداری آندوسکوپ‌ها، می‌توانید به کاهش هزینه‌های تعمیر اجزای دستگاه آندوسکوپی، کمک کرده و طول عمر دستگاه را افزایش دهید. آندوسکوپ‌ها ابزار پیچیده‌ای با قطعات و اجزای پیچیده‌تر هستند؛ بنابراین باید روزانه عملکرد و قطعات دستگاه بررسی شوند. می‌توان گفت حدود 8 درصد از ایرادات دستگاه و نیاز به تعمیرات دستگاه آندوسکوپی، آسیب‌های شیمیایی یا اعمال فشار بیش از حد یا انحراف نامناسب آندوسکوپ هنگام اتصال آن به منبع نور است.
- تصاویر بی کیفیت
قسمت دیستال، شکننده‌ترین قسمت دستگاه آندوسکوپی است که تقریباً 45 آسیب‌ها در این قسمت رخ می‌دهد. صدمه به هر یک از اجزای این قسمت می‌تواند باعث بروز مشکلات تصویربرداری از بیمار شود. تمیز کردن آندوسکوپ‌ها با پارچه بدون پرز، یک نکته کلیدی است. هرگز نباید از گاز برای پاک کردن دیستال استفاده شود، چراکه باعث ورود پرزها به دستگاه می‌شود. در نتیجه، تصاویر، کیفیت اولیه را نخواهند داشت. از علل دیگر تصاویر بی‌کیفیت، برخورد دیستال با تجهیزات جانبی است. گاهی ممکن است به دیستال ضربه وارد شده و فیبر نوری آسیب دیده باشد. این امکان نیز وجود دارد که تنظیمات پروسسور از حالت نرمال خارج شده باشد. نازل هوا و آب دارای یک دهانه کوچک است که عدسی را شستشو می‌دهند. امکان دارد بر اثر ضربه، تغییر شکل داده و از حالت طبیعی خارج شده باشد. یکی از دلایل دیگری که تصاویری در مانیتور دیده نمی‌شود، خاموش بودن لامپ است.
- نشت
حدود 25 درصد از آسیب‌های دستگاه و نیاز به تعمیرات دستگاه آندوسکوپی، مربوط به نشت است. با غوطه‌ور کردن کل آندوسکوپ در آب، اطمینان حاصل کنید که دستگاه سالم است. بیشتر نشت‌ها در بخش انعطاف‌پذیر دستگاه رخ می‌دهد. اگر حباب از دستگاه خارج شد، اسکوپ دچار نشت جزئی یا کلی شده است که باید به تعمیرات دستگاه آندوسکوپی بپردازید.
- مناسب نبودن فشار آب و هوا
ابتدا باید بررسی کنید که پمپ پروسسور روشن باشد. بطری آب را نیز تست کنید تا به‌درستی در جای خود قرار گرفته باشد. واشر مربوط به بطری آب را چک کنید. ممکن است واشر آسیب دیده باشد، البته این احتمال وجود دارد که کانال‌های آب و هوا مسدود شده باشند. اگر لوله آب، هوا و ساکشن، گیر دارد ممکن است قسمت اورینگ دچار آسیب شده است.
- روشن نشدن دستگاه
یکی از قطعات یدکی آندوسکوپی، فیوز است. سوختن فیوز باعث می‌شود دستگاه روشن نشود. هنگام تعویض فیوز باید از فیوز مناسب استفاده شود. از دلایل دیگر روشن نشدن دستگاه، اتصال پیدا نکردن کابل پاور است.
- روشن نشدن لامپ
اگر لامپ خاموش شود، به احتمال زیاد عمر لامپ به پایان رسیده است.
- صدای بوق ممتد
اگر از دستگاه، صدای بوق ممتد شنیده شود احتمال دارد دستگاه به درستی به کامپیوتر متصل نشده است و اتصال آندوسکوپ برقرار نیست.
فروش دستگاه آندوسکوپی
مراکز معتبری که به طور تخصصی فروش دستگاه آندوسکوپی را برعهده دارند می‌توانند در هنگام خرید محصول، شما را راهنمایی کنند. از جمله نکاتی که باید هنگام خرید این محصول به آن دقت داشته باشید، چرخش دوربین است. دوربین باید این قابلیت را داشته باشد تا به همه جهات چرخش داشته و از زوایای مختلفی تصویربرداری کند. همچنین دوربین باید از رزولوشن بالایی برخوردار باشد تا کیفیت تصاویر در حد بسیار عالی، ثبت و ضبط شوند. قطعه دیگری که باید در آندوسکوپی به‌درستی انتخاب شود، لنز آندوسکوپی است. در لنزهای استاندارد، بزرگنمایی، شدت روشنایی و وضوح، بسیار باکیفیت است. قسمت فلزی لنزها نیز باید از جنس فولاد ضدزنگ باشد. برای انواع آندوسکوپی بر روی بیمار باید از یونیت‌های مخصوص استفاده شود. در کنار یونیت، ابزار جراحی مخصوص و مانیتور پزشکی ضروری است.
خدمات پس از تعمیر دستگاه آندوسکوپی
برخی از ایرادات در دستگاه و نیاز به تعمیرات دستگاه آندوسکوپی، با تعویض قطعه، قابل برطرف شدن هستند. به جای اینکه هزینه گزافی برای خرید یک دستگاه جدید پرداخت کنید، بهتر است با هزینه کمتر، دستگاه مورد نظر را تعمیر کنید. تعمیرات دستگاه آندوسکوپی باید با قطعات استاندارد و باکیفیت توسط پرسنل مجرب و متخصص که از دانش کافی برای تعمیرات تجهیزات پزشکی همچون آندوسکوپی برخوردار هستند، انجام شود. می‌توانید با پیگیری مراحل تعمیر قطعه معیوب به‌صورت تلفنی و حضوری، از ابتدا تا انتهای تعمیرات، در روند کار قرار بگیرید. در پایان کار تعمیرات دستگاه آندوسکوپی، گزارشی از وضعیت تعمیرات و خدماتی که ارائه شده است را دریافت خواهید کرد.
نتیجه گیری و جمع بندی
امروزه آندوسکوپ به مهم‌ترین دستگاه در بخش پزشکی تبدیل شده است که برای مشاهده داخل حفره‌های بدن، مورد استفاده قرار می‌گیرد. از مزیت‌های استفاده از این دستگاه می‌توان به تماشای تصویر توسط تیم پزشکی اشاره کرد. با استفاده از ویدیو آندوسکوپ، بیمار به بیهوشی کمتری نیاز خواهید داشت و آسیب کمتری می‌بینید. با گذشت زمان، ابزارهای آندوسکوپی نیز در حال پیشرفت هستند که این پیشرفت در جهت کمک به بیماران است. از خدمات پس از تعمیر آندوسکوپی می‌توان به ضمانت تعمیرات اشاره کرد تا در صورت خرابی مجدد، بتوانید آن را دوباره به صورت رایگان و یا با هزینه‌ای به مراتب کمتر، تعمیر کنید.
